Merhaba arkadaşlar. Yüksek lisans öğrencileri olarak önümüze sunulan çoooook seçenekten (yalnızca 2 tane) birini tercih etmemiz istendi. Ve biz de bu iki seçenek arasından "aileler için çok amaçlı, fonksiyonel sehpa tasarımını" seçtik. Tasarım aşamasının bu bölümünde röportajlar ve ailelerin sehpa alırken yapmış oldukları tercihlere dair gözlemlerimiz yer alacaktır.
Gözlem
İnsanların, tasarımımız açısından özellikle ailelerin, her türlü mobilya seçimlerini gözlemlemeye başladım. Bu gözlemlerimi Kocaeli'deki MOBESKO mobilya mağazaları zincirinde ve bir arkadaşımın da yardımıyla Bursa'da İKEA mağazalarında gerçekleştirdim. Sayfanın geri kalan kısmında bu iki mağazada yapılan gözlemlerden elde edilen sonuçları, bulguları göreceksiniz.Gözlemlerin Kocaeli Mobesko mağazasında yapılan kısmında geneli orta yaş üzeri insana hitap eden mobilyaların, zigon sehpaların ve orta sehpaların bulunduğu mağazalar tercih edildi. Bu tarz ürünler satan mağazada 40-45 yaş üzeri kişilerin oluşturduğu aileler gözlendi. Yapılan araştırmada bu tarz ailelerin modernlikten çok sade ve gelenekselci mobilyalara sehpalara yöneldiği gözlendi. Hem modele hem de satın alıp almama kararını ailede kadınların verdiği şaşırtıcı olmayacak şekilde gözlemlenip tescillenirken ana odağımız da haliyle ailenin annesi oldu. Satın alırken aradıkları ilk özelliğin malzeme kalitesi ve kullanım kolaylığı olduğu cümlesi tarafımızca sık sık duyuldu. Öncelik sebeplerinin bu olmasını sorduğumuzda ise almış olduğumuz cevap, belli bir yaştan sonra modernlik ya da göz alıcı inanılmazlıkta bir şıklıktan ziyade daha portatif olup, hafif olması bizim önceliğimiz oluyor dendi. Ama portatif olsun diye de iki günden çürüyecek bir sehpa ya da genel olarak mobilya almak istemedikleri için de malzemenin de kaliteli olması gerektiği cevabı verildi.
Sehpayı mobilyadan bağımsız tek olarak alan aileler yüksek fiyatlı ürünlerden kaçınıp daha çok ne ucuz ne de pahalı denilebilecek fiyatlara yöneldiler. Bir kaç tane dışa düşen aile olarak sayabileceğimiz kişiler ise özellikle dönem dizilerinde gördükleri tarzda mobilyalar almayı tercih ettiklerini, paranın çok önemli olmadığını "ekranda gözüme hoş gelen mobilyaları, orta masaları kendi evimde de görmek isterim" yanıtını verdiler.
Ders duyuru kısmında bizden istenen "design thinking" methodlarından birini kullanın denmesi sebebiyle de projektif yöntemlerden biri olan cümle tamamlama methodu kullanıldı. İşte örnekler;
AYFER SERİN (yaş: 43 - evhanımı)
(ihtiyacımı karşılarsa) istediğim yeni ürünü alırım.
Portatif bir sehpa ürününün (çok yer kaplamamasını) isterim.
Ürünün (fiyatı ve rengi) satın almamda beni etkileyen faktörlerdir.
Satın aldıktan sonra (sehpanın herkesçe beğenilmesini, çevremi etkilemesini) isterim.
Sehpayı (hem günlüğe hem de misafirliğe) kullanabilmek isterim.
(marka) benim için önemli değildir, (temizliğinin rahat olması) benim için önemlidir.
MERVE KÜÇÜKAK (yaş: söylenmedi :) - muhasebeci)
(kalitesine ikna olursam) istediğim yeni ürünü alırım.
Portatif bir sehpa ürününün ( rahat kullanılabilir olmasını) isterim.
Ürünün (kalitesi ve kullanışlı olması) satın almamda beni etkileyen faktörlerdir.
Satın aldıktan sonra ( çok uzun süre sıkıntısız bir şekilde kullanabilmeyi) isterim.
Sehpayı (madem çok amaçlı, sıklıkla farklı şekillerde de) kullanabilmek isterim.
(Fiyatı) benim için önemli değildir, (çok yer kaplamaması) benim için önemlidir.
İkinci gözlem ise daha evvel lisans döneminde bir başka proje için gitmiş olduğum Bursa İKEA mağazasında yapılmıştır. Bu ders kapsamında Bursa'dan bana bilgileri yollayan arkadaşım Berkay İSKİT'e de teşekkürlerimi sunuyorum. İKEA herkesin malumu olmak üzere biraz daha modern mobilyalar satan daha çok gençlere, öğrencilere ya da yeni evli çiftlere hitap edecek ürünler satan bir İsveç tabanlı mağazadır. İKEA mağazasından edinmek istediğimiz bilgi yeni evlenmiş ya da yaşı daha genç olan evli çiftlerin ürünlerini, özellikle de sehpa ya da masalarını seçerken nelere dikkat ettikleridir.
Bu kapsamda gözlem yapılacak kişiler olarak seçilen bireylere MOBESKO grubuna sordğumuz gibi sorular yönelttik. Ve uzaktan gözlemler yapmaya devam ettik. Not ettiğimiz verilere göre yaşı en fazla 30 olan kişiler mağazanın da etkisiyle tamamen modern, portatif, tabiri caizse genç işi tasarımlara yöneldiler. Bu bakımdan bizim dersimiz kapsamında yapmak isteyeceğimiz fonksiyonel sehpa ya da masa tasarımı 40 yaş üstü gruba nazaran daha genç bireylerini ilgisini çok daha fazla çekti. Kurulumu da kullanışı da kolay olan, ağır olmayıp yer kaplamayacak, farklı amaçlar için kullanılarak biz kullanıcılara çözüm önerisi sunacak bir tasarımın düşüncesinin bile fazlasıyla cazip olduğunu dile getirdiler.
Bir başka çok amaçlı sehpa tasarımı (geleneksel)
RÖPORTAJLAR
1) SERAP ERİŞKEN (Meslek: İş Güvenliği Uzmanı)
Soru 1)Sehpa kullanırken ne gibi sıkıntılarla karşılaşıyorsunuz?
Cevap 1: Özellikle ayaklarımızı zigon sehpanın içine sığdırma anlamında bazen sıkıntılar yaşayabiliyoruz. Bu hem benim için hem de eşim için geçerli bir problem.
Soru 2)Sehpanın size nasıl bir avantaj sağlamasını isterdiniz?
Cevap 2: Çok fazla yer kaplamayarak, oda içerisinde yerden tasarruf etmemi sağlayacak bir yapıda olsa sehpamı daha çok sevebilirim.
Soru 3) Satın alma esnasında sehpanın hangi özelliklerine bakıyorsunuz?
Cevap 3: Sağlam olup olmamasına, fonksiyonelliğine ve fiyatına bakıyorum.
Soru 4) Sehpanızı kaç yılda bir yenileme ihtiyacı duyuyorsunuz?
Cevap 4: Çok kısa sürede değiştirilecek bir ürün değil. O yüzden bu soruya 10 yılda 1 diyebilirim.
Soru 5) Mevcut sehpanızın aynı zamanda ne işlevinin olmasını isterdiniz?
Cevap 5: Koltuk için kol dayanacak yer haline dönüşebilir ya da bir tabure halini alabilir belki, ne dersiniz?
Soru 6) Ürünün portatif olması sizin için bir tercih sebebi olur mu?
Cevap 6: Evet olur.
Soru 7) Piyasadaki çok amaçlı sehpalarda en beğendiğiniz özellikler nelerdir?
Cevap 7: Zİgon sehpa anlamında pek aklıma örnek gelmiyor. Ama daha evvel iç içe katlanabilir bir orta sehpa görmüştüm, açıldığı vakit ciddi anlamda büyük bir yemek masası şeklini alıyordu.
Soru 8) Çok amaçlı kullanımı olan bir sehpa için "şu fiyata olsa alırım" dediğiniz bir tutar var mıdır?
Cevap 8: 500-600 TL olabilir.
Soru 9) Sehpalarınızı ne sıklıkla kullanıyorsunuz?
Cevap 9: Her gün kullanıyoruz.
Soru 10) Kullanım sebebiniz kimlerdir? (kendiniz için ya da misafir için)
Cevap 10: Her gün kullandığımız için öncelikle kendimizi düşünüyoruz.
Soru 11) Çocuklu aileler geldiğinde sehpa kullanımına getirdiğiniz çözüm var mıdır?
Cevap 11: Koltuğun içine girebilecek tarzda bir sehpa satın alarak öncelikle kendi çocuklarımızın aşırı hareketi sonucu bir çarpma ve sehpayı tamamen devirme durumuna önlem almaya çalıştık.
Soru 12) Sehpa seçerken estetğie mi kullanım kolaylığına mı önem verirsiniz?
Cevap12: Önceliğimiz kullanım kolaylığıdır. Ama her ikisine de önem veririz.
Soru 13) Fiyat-kalite oranında ilk baktığınız özellik nedir?(malzeme kalitesi, kullanım kolaylığı, portatif olması, estetikliği, markası)
Cevap13: Kesinlikle kullanım kolaylığı
Soru 14) Peki sehpayı ayrı mı satın alma taraftarısınız yoksa koltukla bütünleşik bir sistemle mi?
Cevap14: Ayrı
Soru 15) Ne boyutta bir sehpa sizin için idealdir?
Cevap15: Zigon olarak cevap vermek gerekirse iki kişilik bir sehpa ebadı iyidir.
Soru 16) Klasik mi modern mi?
Cevap 16: Modern
Soru 17) Evinizdeki sehpadan memnun musunuz? Memnunsanız hangi özelliklerinden, değilseniz neden?
Cevap 17: Son derece memnunum. Daha önceki sorularda da değindiğim gibi hem kullanımı kolay, hem güvenli.
Serap Hanım ve eşi Oktay Bey'in kızı Zeynep ERİŞKEN'e konu mankenliği yaptığı için teşekkür ederiz :)
2) MURAT ALTUNDAĞ (Meslek: Makine Mühendisi)
Soru 1) Sehpa kullanırken ne gibi sıkıntılarla karşılaşıyorsunuz?Cevap1: Yüzeyinin aşırı kaygan olması sonucu bazen sehpa üzerindekilerin düşme sıkıntısı yaşanıyor. Yine yüzeyi kolay çizilebilir olduğunda göze hoş gelmeyen tablolar oluşabiliyor. Ya da estetik olmayan üsürnler aşırı yer kaplama problemi oluşturabiliyor.
Soru 2) Sizin açınızdan hangisi en büyük sıkıntı?
Cevap2: Aşırı yer kaplama problemi en büyük sıkıntı
Soru 3) Sehpanın size nasıl bir avantaj sağlamasını isterdiniz?
Cevap3: Hafif olmasını, bu sebeple rahat taşınabilmesini isterdim. Ayrıca ayakların da kesinlikle daha rahat sığdırılabilmesini isterdim.
Soru 4) Satın alırken sehpanın hangi özelliklerine bakıyorsunuz?
Cevap4: Estetikliğine, sağlamlığına ve malzeme kalitesine bakıyoruz aile olarak.
Soru 5) Kaç yılda bir yenileme ihtiyacı hissediyorsunuz?
Cevap 5: Herhangi bir zarar görmedikçe değiştirmeyi pek düşünmüyoruz. Ama 15 yılda bir diyebiliriz.
Soru 6) Piyasadaki çok amaçlı sehpalarda en beğendiğiniz özellikler nelerdir?
Cevap6: Katlanıp birbiri içerisine girerek yerden tasarruf sağlayan ürünler hoşumuza gitmekte. Ayrıca dişli çark mekanizmasıyla boyu uzayıp kısalan ürünler de dikkatimizi çekmişti.
Soru 7) Çok amaçlı kullanımı olan bir sehpa için kafanızda "şu fiyata olsa alırım" dedğiniz bir tutar var mıdır?
Cevap7: 1000 TL
Soru 8) Sehpalarınızı ne sıklıkla kullanıyorsunuz?
Cevap8: Hemen hemen her akşam kullanıyoruz.
Soru 9) Kullanım sebebiniz kimlerdir? (misafir için ya da kendiniz için)
Cevap9: Kendimiz için kullanırız.
Soru 10) Çocuklu aileler geldiğinde sehpa kullanımına getirdiğiniz çözüm var mıdır?
Cevap10: Mümkünse hiç sivri köşeli sehpaları tercih etmeyiz. Sadece çocuklar için de değil, kendimizi de düşünürüz.
Soru 11) Sehpa seçerken estetiğe mi kullanım kolaylığına mı önem verirsiniz?
Cevap 11: Her ikisi de bizim için önemlidir.
Soru 12) Fiyat-kalite oranında ilk baktığınız özellik nedir? (malzeme kalitesi, kullanım kolaylığı, portatif olması, estetikliği, markası)
Cevap12: Kalitesi ve kullanım kolaylığı
Soru 13) Ayrı mı alırsınız koltukla bütünleşmiş bir sistemi mi tercih edersiniz?
Cevap 13: Farketmez.
Soru 14) Ne boyutta bir sehpa sizin için idealdir?
Cevap14: 500*300lük bir sehpa idealdir.
Soru 15) Klasik mi modern mi?
Cevap15: Oturma grubuyla olan uyumuna bağlı. Her ikisi de olabilir.
Soru 16) Evinizdeki sehpadan memnun musunuz? Memnunsanız hangi özelliklerinden, değilseniz neden?
Cevap 16: Memnunum. Çünkü hem hafif hem de kesinlikle çok sağlam.
Murat ALTUNDAĞ ve ailesinin kullandığı klasik sehpa takımı
Değerli akşamını bize ayırarak sorularımızı cevaplayan Murat ALTUNDAĞ'a sonsuz teşekkürler.
3) BERKAY İSKİT-SELENA GÖKHAN-BERKCAN AKPINAR-BAHAR ERSÜ
Soru 1) Sehpa kullanırken ne gibi sıkıntılarla karşılaşıyorsunuz?Cevap 1: İç içe olan sehpalarda toz almak çok zor oluyor, ayakların sığması da başka bir dert. Ayrıca sehpa bacaklarının parkeye sürme durumu da hem ses hem de parkeyi çizme açısından problem olabilir.
Soru 2) Hangisi en büyük sıkıntı?
Cevap 2: Ayakların sığması ve toz alamama problemi
Soru 3) Sehpanın size nasıl bir avantaj sağlamasını isterdiniz?
Cevap 3: Yer kaplamaması ve katlanabilir olması sayesinde portatiflik kazanmak isteriz. Bacakların masa kısmına bağlantı olan bölgesinde de iyileştirme yapılabilir.
Soru 4) Satın alırken sehpanın hangi özelliklerine bakıyorsunuz?
Cevap 4: Evin dekorasyonuna uyup uymamasına bakıyoruz.
Soru 5) Çok amaçlı kullanımı olan bir sehpa için kafanızda "şu fiyata olsa alırım" diyeceğiniz bir tutar var mıdır?
Cevap 5: 3lü bir sete 200-250 TL'den fazlasını vermeyiz.
Soru 6) Sehpada estetiğe mi kullanım kolaylığına mı önem verirsiniz?
Cevap 6: Estetik bizim için daha önemlidir.
Soru 7) Klasik türü mü tercih edersiniz yoksa modern mi?
Cevap 7: Modern kesinlikle tercihimizdir.
Soru 8) Ayrı mı tercih edersiniz yoksa koltukla bütünleşik mi?
Cevap 8: Ayrı olmasını tercih ederiz.
Çok samimi bir ortamda gerçekleştirilen bu röportaj için kardeşlerim Berkay ve Berkcan'a, Selena'ya ve Bahar'a çok teşekkür ederim.
4) NİLGÜN KARAN (Ev Hanımı)
Soru 1) Sehpa kullanırken ne gibi sıkıntılarla karşılaşıyorsunuz?
Cevap 1: Sehpanın fazla yer kaplaması ve bu sebeple geçiş alanını daraltması gibi sıkıntılarla karşılaşıyorum.
Soru 2) Sehpanın size nasıl bir avantaj sağlamasını isterdiniz?
Cevap 2: Portatif olsun, kullanılmadığı zaman ortadan kaldırılabilecek bir dizaynda olsun.
Soru 3) Satın alırken sehpanın hangi özelliklerine bakıyorsunuz?
Cevap 3: Satın alma esnasında kullanışlı olması, ekonomik olması, çizilip leke tutmaması gibi özelliklerine bakıyorum.
Soru 4) Kaç yılda bir yenileme ihtiyacı hissediyorsunuz?
Cevap 4: İlk satın alma esnasında kaliteli almaya özen gösteriyorum. Bu sebeple de çok uzun süre yenilemeihtiyacı duymadan kullanabiliyorum.
Soru 5) Mevcut sehpanızın aynı zamanda başka ne işlevinin olmasını isterdiniz?
Cevap 5: Ayak ayarlaması mekanizması sayesinde tabla kısmının oryantasyonunda değişiklikler yapılarak çalışma masası haline getirilebilir ya da eğim verilerek çizim masası haline de getirilebilir.
Soru 6) Piyasadaki çok amaçlı sehpalarda en beğendiğiniz özellikler nelerdir?
Cevap 6: İç içe geçmeli olanları ya da katlanılarak koltuk arasına koyulma işlemi sayesinde yer kaplamayan sehpaları son derece beğeniyorum.
Soru 7) Çok amaçlı kullanımı olan bir sehpa için kafanızda "şu fiyata olsa alırım" diyebileceğiniz bir tutar var mıdır?
Cevap 7: Belli bir tutar yok. Ama elbette ki ekonomik olanı tercih ederim. Çok amaçlı diye tüm cüzdanımı boşaltmak istemem.
Soru 8) Sehpalarınızı ne sıklıkla kullanıyorsunuz?
Cevap 8: Her gün kullanıyorum.
Soru 9) Kullanım sebebiniz kimlerdir? ( misafir için ya da kendiniz için)
Cevap 9: Hem kendimiz için hem de misafirler için kullanıyorum. Ama elbette daha çok kendimiz için kullanmaktayız.
Soru 10) Çocuklu aileler geldiğinde sehpa kullanımına getirdiğiniz çözüm var mıdır?
Cevap 10: Hayır yok. Ama sehpamızın 4 ayaklı olması dolayısıyla ufak şiddetli çarpmalarda büyük bir devrilme tehlikesi yaşamamaktadır.
Soru 11) Sehpa seçerken estetiğe mi yoksa kullanım kolaylığına mı önem verirsiniz?
Cevap 11: Her ikisine de kesinlikle önem veririm.
Soru 12) Fiyat-kalite oranında ilk baktığınız özellik nedir? (malzeme kalitesi, kullanım kolaylığı, portatif olması, estetik olması, markası)
Cevap 12: Malzemenin kaliteli olmasına özen gösteririm. Markasına da bakarım. Çünkü güvenilir bir markanın ürettiği ürün tüm bu saydığınız özellikleri zaten ihtiva eder.
Soru 13) Ne boyutta bir sehpa sizin için idealdir?
Cevap 13: 300*300 ebadında tek kişilik sehpalar benim için idealdir. Hem çok yer de kaplamaz.
Soru 14) Klasik mi yoksa modern mi tercih edersiniz?
Cevap 14: Mobilyamla uyumlu olmasını tercih ederim. Bu sebeple de şu anki mobilyalarıma uyan klasik modeller daha çok ilgimi çekmektedir.
Soru 15) Evinizdeki sehpadan memnun musunuz? Memnunsanız hangi özelliklerinden, değilseniz neden?
Cevap 15: Sehpamdan memnunum. Uzun yıllardan beri kullanıyorum. Kullanım esnasında fazla yer kaplamaması ve 4 ayaklı olduğu için "hafif çarpmalara karşı" daha güvenli olmasından dolayı menun olduğumu söyleyebilirim.
Nilgün hanımın kullandığı emektar sehpa
